Türkiye'de Cinsiyet Çalışmaları 2. Uluslararası Konferansı
Bu yıl ikincisini düzenlediğimiz Türkiye’de Cinsiyet Çalışmaları Uluslararası Konferansı 7-8 Aralık’ta Minerva Han’da gerçekleşti. Açılış konuşmasını Ayşe Kadıoğlu'nun yaptığı konferansa Türkiye’den ve uluslararası alandan akademisyenler, araştırmacılar ve sivil toplum çalışanları katıldı. İki gün boyunca gerçekleşen 14 oturum ve 5 atölyede edebiyat, siyaset göç, cinsellik, psikoloji, sağlık, tıp, aile, annelik, şiddet, sanat, medya gibi birçok alanda cinsiyet üzerine yapılan çalışmalar yer aldı. Katılımcı sayısının 350'yi geçtiği konferans kapsamında 58 farklı çalışma yer aldı. Ayrıca, her yıl düzenlediğimiz Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü ve Şirin Tekeli Araştırma Ödülü panel ve ödül törenleri de konferansın her iki gününde son oturumlarda gerçekleşti. Konferansın programına web sitesinden ulaşabilirsiniz.
Türkiye'de Cinsiyet Çalışmaları Uluslararası Konferansı
Bu yıl ilkini düzenlediğimiz Türkiye’de Cinsiyet Çalışmaları Uluslararası Konferansı 9-10 Aralık’ta Minerva Han’da gerçekleşti. Açılış konuşmasını Feride Acar’ın yaptığı konferansa Türkiye’den ve uluslararası alandan akademisyenler, araştırmacılar ve sivil toplum çalışanları katıldı. İki gün boyunca gerçekleşen 20 oturumda istihdamdan ekolojiye, teknolojiden siyasete, gençlik, kent, göç, dünya, sanat, hukuk ve birçok alanda cinsiyet üzerine yapılan çalışmalar yer aldı. Katılımcı sayısının 300’ü geçtiği konferans kapsamında 76 farklı çalışma yer aldı. Ayrıca, her yıl düzenlediğimiz Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü ve Şirin Tekeli Araştırma Ödülü panel ve ödül törenleri de konferansın her iki gününde son oturumlarda gerçekleşti. Konferansın programına web sitesinden ulaşabilirsiniz.
Feminist Bakış Açısıyla Siyasal Alan: Teori, Politika, Savunuculuk Konferansı
*Programda Türkiye saati kullanılmıştır./ All times are local Turkey time (Offset: UTC+3 hours).
*Kayıt/ Registration: http://bit.ly/sugender_conference2021
*Bu etkinlikte İngilizce-Türkçe simultane çeviri sağlanacaktır./ There will be simultaneous translation (Turkish-English) during the conference.
* Detaylı programa ulaşmak için tıklayın/ Click to see the Full Program.
-----------------------------------------------------------
FEMİNİST BAKIŞ AÇISIYLA SİYASAL ALAN: TEORİ, POLİTİKA, SAVUNUCULUK
FEMINISTS CARE FOR THE POLITICAL: THEORY, PRACTICE, ADVOCACY
---------------------------------
3 HAZİRAN PERŞEMBE/ JUNE 3, THURSDAY
18.00 AÇILIŞ/ OPENING
Hoş Geldiniz/ Welcome Meltem Müftüler-Baç, Hülya Adak
Konferans Programı/ Conference Program Zeynep Gülru Göker, Begüm Acar
18.30-19.30 AÇILIŞ KONUŞMASI/ KEYNOTE SPEECH
Linda Zerilli Feminism and the Radical Democratic Imaginary/ Feminizm ve Radikal Demokrasi Tahayyülleri
4 HAZİRAN CUMA/ JUNE 4, FRIDAY
10.30-12.00 FEMİNİST AKTİVİZM VE DİRENİŞ/ FEMINIST ACTION AND RESISTANCE
Moderator Fatmagül Berktay
Konuşmacılar/ Speakers Handan Çağlayan, Fulden İbrahimhakkıoğlu, Neha Kagal, Mona Lilja --- Kısa özgeçmişler için tıklayın/Click for short biographies.
14.00-15.30 İKTİDAR, POLİTİKA, SAVUNUCULUK/ POWER, POLICY, ADVOCACY
Moderator Serpil Sancar
Konuşmacılar/ Speakers Simten Coşar, Berfu Şeker, İlknur Üstün --- Kısa özgeçmişler için tıklayın/Click for short biographies.
16.30-18.00 FEMİNİST BAKIM ETİĞİ, BAKIM SİYASETİ VE PRATİKLERİ/ FEMINIST CARE ETHICS, PRACTICES AND THE POLITICS OF CARE
Moderator Yeşim Arat
Konuşmacılar/ Speakers Aslı İkizoğlu, Özge İzdeş, Kanchana Mahadevan, Inge Van Nistelrooij --- Kısa özgeçmişler için tıklayın/Click for short biographies.
18.30-20.00 AÇILIŞ KONUŞMASI/ KEYNOTE SPEECH
Joan Tronto Beyond Wealth-Care: Democratic Caring as the Path to a Caring Democracy/ Varlık Bakımının Ötesinde: Özenli Demokrasiye Giden Yolda Demokratik Bakım/Özen
5 HAZİRAN CUMARTESİ/ JUNE 5, SATURDAY
11.00-12.30 GELECEĞE FEMİNİST BAKIŞ/ FEMINISTS CARE FOR THE FUTURE
Moderator Hülya Şimga
Konuşmacılar/ Speakers Semiha Arı, Gaia Giuliani, Şehnaz Kıymaz, Sophie Smith --- Kısa özgeçmişler için tıklayın/Click for short biographies.
14.00-15.30 ULUSAŞIRI FEMİNİZM VE DAYANIŞMA/ TRANSNATIONAL FEMINISM AND SOLIDARITY
Moderator Ayşe Gül Altınay
Konuşmacılar/ Speakers Selin Çağatay, Ayşe Dursun, Jo Littler, Sumi Madhok --- Kısa özgeçmişler için tıklayın/Click for short biographies.
16.30-18.00 KAPANIŞ/ CLOSING SESSION
Moderator Begüm Acar, Aslı Aygüneş, Zeynep Gülru Göker
Mapping Gender in the Near East
What’s New and What’s Ahead in Ottoman and Turkish Women’s, Gender, and Sexuality Studies - An international and interdisciplinary workshop
Bringing together an interdisciplinary group of scholars in the humanities and social sciences, this workshop will establish, consolidate and sustain a network of academics who share an interest in women’s and gender studies with regard to the Ottoman world and modern Turkey. Leading scholars across several major fields – including history, literature, and interdisciplinary studies – will examine recent theoretical discourses and challenges in the area of women’s and gender studies and contribute to steering the field in innovative directions.
This workshop is designed to address two problems in women’s and gender studies: the lack of transnational and comparative scholarship, as well as the dearth of interdisciplinary collaboration. This workshop responds to the fact that the scholarly literatures in women’s and gender studies in the Ottoman-Turkish milieu and in the Arab and Balkan world have been, on the whole, kept tightly segregated from each other. Consequently, the four panels of the workshop are centered around key approaches that would benefit from being in dialogue. By doing so, they will allow leading scholars in the field to appraise the current state of research across national boundaries and academic disciplines and to bring forth new conversations and inter-regional dialogue about improving our approaches in the future development of the field. These interactions will help stimulate and guide future research efforts by delineating critical paths for subsequent research. The presentations will address key aspects such as:
The development of scholarship in women’s and gender studies over the past decade, and the future directions the field might take.
The comparative state of the field of women’s and gender studies in Turkey and its neighboring countries.
The evolving position of women and gender in the contemporary societies of the region.
Policy changes, both past and present, that have shaped the status quo of women and gender.
The conceptual framework of the event and its significance:
This workshop will be groundbreaking in allowing scholars working on women’s and gender studies in the Ottoman world and modern Turkey to come together to discuss the state of the field. Despite the fact that many talented scholars work on issues related to women’s studies, gender and sexuality across the former Ottoman provinces (primarily Lebanon, Egypt, and the Balkans) as well as modern Turkey, there has rarely been academic platforms enabling scholars to focus specifically on their shared area(s) of research. Resulting from a severe lack of communication among scholars working on these topics the field has therefore become compartmentalized and the current discourses remain fragmented. By convening a small-scale, highly focused event with internationally renowned speakers, this workshop seeks to bridge the communication gap and inspire new academic approaches among scholars of different nationalities and from a variety of disciplinary backgrounds. The event is framed around three main academic disciplines that have informed women’s and gender studies: the humanities, the social sciences, and law. By examining the most recent developments in the state of the field, each panel will contribute to a richer, more complex understanding of the field of women’s and gender studies in modern Turkey and its neighboring countries, while putting experts from each area into conversation with each other. In doing so, the workshop hopes to foster solidarities that connect common struggles beyond fixed geographic borders and academic disciplines.
Additionally, this workshop will provide a platform to discuss how to compensate for the lack of an institutional infrastructure for women’s and gender studies in and around Turkey. Currently, only few major universities have established separate women’s and gender studies departments to facilitate research in this field. Instead of inaugurating a separate field of study, numerous universities have opened up centers for women’s studies by offering certificate programs for students in other academic disciplines. Women’s and gender history have only recently been recognized as a thematic subfield within history departments. Therefore, women’s and gender studies frequently lack the institutional support to tackle large-scale research questions. Hence, the workshop will conclude by discussing how to best use existing resources, such as collaboration among research centers, activist organizations, and other institutions more effectively as an attempt to facilitate future growth and forms of cooperation in the field of women’s, gender, and sexuality studies.
Four roundtable panels:
Mapping the Field: Literary Approaches to Women’s, Gender, and Sexuality Studies in Turkey and the Near East.
Mapping the Field: Historicizing Women’s, Gender, and Sexuality Studies in Turkey and the Near East.
Mapping the Field: Interdisciplinary Approaches to Women’s, Gender, and Sexuality Studies on the Region.
New Directions: The Academy, Solidarity, and Public Outreach.
Yükseköğretim ve Araştırma Kurumlarında Toplumsal Cinsiyet ve Liderlik Uluslararası Konferansı
2019 yılından bu yana AB Ufuk2020 çerçevesinde fonlanan, yükseköğretim ve araştırma kurumlarında Cinsiyet Eşitliği Eylem Planları (CEP) oluşturmak, uygulamak ve izlemesini yapmayı hedefleyen GEARING-Roles projesinde uluslararası bir konsorsiyumun Türkiye temsilcisi olarak Sabancı Üniversitesi’nde yürütüyoruz. 2019 yılında mülakatlar, odak grup çalışmaları ve istatistiki veriler toplayarak gerçekleştirdiğimiz kurumsal değerlendirme analizinden sonra tüm Sabancı Üniversitesi’nde İşe Alım ve Atamalarda, Kariyer Gelişiminde, İş-Yaşam Dengesinde, Karar Alma ve Liderlikte, Araştırmada, Müfredat ve Öğretimde ve Cinsel Tacize Karşı Mekanizmalar ve Cinsiyetsiz İletişimde toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak için engelleri ve ihtiyaçları tespit etmek için çeşitli katılımcı çalışmalar yürüttük. Bu aşamadan sonra Sabancı Üniversitesi’nin kendine özgü bir CEP’i olacak ve uygulamaya geçecek.
Bu proje kapsamında her sene düzenlenen uluslararası konferansların ikincisi bu sene SU Gender ev sahipliğinde çevrimiçi olarak Yükseköğretim ve Araştırma Kurumlarında Toplumsal Cinsiyet ve Liderlik başlığı altında gerçekleştiriliyor. Bu konferans boyunca Türkiye’de sivil toplumda liderlik çalışmalarında toplumsal cinsiyeti odağına alan temsilcilerle, Türkiye’de Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı oluşturmuş üniversitelerden proje yürütücüleriyle, Avrupa ülkelerinden üniversite ve araştırma kurumu liderleriyle bir araya geleceğiz. Paneller ve yuvarlak masa toplantıları şeklinde gerçekleşecek buluşmalarda Sivil Toplum ve Yerel Yönetimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Karar Alma ve Katılımcılık, Cinsiyet Eşitliği Eylem Planları: Üniversiteler ve Araştırma Kurumlarında Eşitlik ve Kapsayıcılık Çalışmaları, Toplumsal Cinsiyet, Yükseköğretimde ve Araştırma Alanında Liderlik I: Nerelerde Zorlanıyoruz?, Toplumsal Cinsiyet, Yükseköğretimde ve Araştırma Alanında Liderlik II: Eylem, Strateji ve Dayanışma Örnekleri
Başlıkları altında tartışmalar yürütmeyi planlıyoruz. Ayrıca üniversite öğrencileri için özel bir Dijital Aktivizm Maratonu düzenleyeceğiz.
Kayıt linki: bit.ly/gearing-conf
Detaylı bilgi için: gearingroles.eu , ilayda.ova@sabanciuniv.edu
Feminist Pedagoji: Müzeler, Hafıza Mekanları ve Hatırlama Pratikleri
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) ve İstanbul Kadın Müzesi’nin ev sahipliğinde “Feminist Pedagoji: Müzeler, Hafıza Mekânları ve Hatırlama Pratikleri” ve bu kapsamdaki 1. Asya ve Avrupa Kadın Müzeleri Konferansı İstanbul’da başladı. Konferansın ilk gününde konuşmacılar, "Yepyeni ve güzel bir dünya kadın hikayelerini geçmişten geleceğe doğru taşımakla mümkün olacak” mesajını verdiler.
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) ve İstanbul Kadın Müzesi uluslararası konferansa ev sahipliği yapıyor. “Feminist Pedagoji: Müzeler, Hafıza Mekânları ve Hatırlama Pratikleri” başlıklı konferans, aynı zamanda 1. Asya ve Avrupa Kadın Müzeleri Buluşması olma özelliğini de taşıyor. Konferans; feminist müze pedagojisiyle çalışan kadın ve toplumsal cinsiyet müzelerini, barış müzeleri ve hafıza mekânlarını; farklı alanlardaki hak ihlalleri üzerine toplumsal cinsiyet bakış açısıyla çalışan sivil toplum aktivistlerini ve kurumlarını; müze yöneticilerini ve müze eğitimcilerini bir araya getiriyor.
Uluslararası Müzeler Konseyi (International Council of Museums- ICOM) Başkanı Suay Aksoy, Uluslararası Kadın Müzeleri Birliği (International Association of Women´s Museums- IAWM) Başkanı Mona Holm ve Sabancı Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şirin Tekinay’ın açılış konuşmalarıyla başlayan konferansla, dünya çapında 19 kent ve 21 uluslararası kurum arasında geniş bir bilgi ve iletişim ağı kuruluyor.
“İnsan hakları ile ayrımcılığın olmaması açısından da kadın müzeleri öncü bir rol üstlenir”
Uluslararası Müzeler Konseyi Başkanı (ICOM) Suay Aksoy, “Burada olmamıza vesile olan bu konferans, avantajlı bir başlangıç. Ancak ne yapıldığını ve ne yapabileceğimizi görmemiz gerek. Daha iyi bir yarın için tarihi bilmeye ihtiyacımız var. Aidiyet açısından müzeler; insan hakları ile ayrımcılığın olmaması açısından da kadın müzeleri öncü bir rol üstlenir. Müzeler, politikleşmiş bir yaklaşıma sahip olduğu zaman eleştiriliyor ama yapmaları gereken aslında tam da budur” dedi.
Uluslararası Kadın Müzeleri Birliği (IAWM) Başkanı Mona Holm ise şöyle konuştu: “Bu konferansta tarihsel bir etkinliğe tanıklık ediyoruz. Dünyanın her yerinden kadın müzeleri adına konuşuyorum. Bizler geleceği şekillendirmek istiyoruz. Kadınların seslerinin duyulabildiği, hikayelerinin geçmişten geleceğe taşındığı bir dünya için bir araya geldik ve bu bizim için önemli bir fırsat. Bu buluşma ayrıca Kadın Müzesi Ağı’nın 10. yılına denk geldi. Bu konferans sayesinde yaratıcı iş birliklerimizin potansiyelini keşfetme şansını elde ediyoruz."
“Dünyada kadın sorunu değil çözümü var”
Sabancı Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şirin Tekinay konuşmasında şunları söyledi: “Sabancı Üniversitesi olarak pedagojileri genel anlamda ele alıyoruz ve yenilikçiliğe çok önem veriyoruz. Eğitim alanında ‘sağlam kökler ve güçlü kanatlar’ ilkesini benimsedik. Bütün öğrencilerimizin yaratıcılıkların ortaya çıkmasını sağlamaya çalışıyoruz. Ancak şunun farkındayız; 21. yüzyılın başında bir üniversite olarak sorumluluğumuz, eğitim alanında benimsediğimiz ilkelerin bütün Türkiye’ye ve dünyaya yayılmasını sağlamaktır. İnovatif bir üniversite olarak Times Higher Education (THE) 2019 Dünyanın En İyi Üniversiteleri Sıralaması’nda Türkiye’nin bir numarasıyız. Bunlarla birlikte Birleşmiş Milletler Kalkınma Hedefleri’ne yönelik yaptıklarımızın ölçütünü almak istedik. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden en başta gelen cinsiyet eşitliğini seçtik. Çünkü dünyada kadın sorunu değil çözümü var ve biz bu çözümü ortaya çıkarmak istiyoruz.” İstanbul Kadın Müzesi (İKM) Küratörü Meral Akkent de, “Bugünkü konferansın temeli 2016 yılında bir konferansta atıldı. 2018 itibaren Asya ve Avrupa Kadın Müzelerinin 2 yılda bir yapılmasına karar verildi. Yeni bir gelecek inşa etmek üzere çıktığımız bu yolda planlanan etkinlik serisinin birincisinin İstanbul’da yapılmasından dolayı çok mutluyuz” dedi.
Konferansın "Başka Bir Dünya İçin Feminist Hikaye Anlatıcılığı" temalı açılış sohbeti, SU Gender Direktörü Ayşe Gül Altınay kolaylaştırıcılığında, Global Fund for Women Program Yöneticisi Catherine King, yazar Karin Karakaşlı ve Boğaziçi Üniversitesi’nden Aylin Vartanyan’ın katılımıyla gerçekleşti.
Diğer taraftan, konferans, iki önemli sanat etkinliğine de ev sahipliği yapıyor. ABD’de ve Avrupa’da müzik dünyasındaki tanınmış bestecilerle çalışmış, uluslararası film festivalinde ödüller kazanmış ve Yeni Müzik (New Music) akımının temsilcilerinden dünya çapında ünlü bir piyanist ve multimedya sanatçısı olan Michiko Saiki “Kırılgan bir müzik performansı ile izleyiciye ulaşmak: Kadın sesleri” temasıyla bir performans gerçekleştirecek. Ayrıca dünya kadın müzelerinin geçmiş sergilerinden örneklerin yer aldığı ve şiddet içeren bir tarih veya hafızanın şiddet içermeyen fotoğraflar kullanılarak hikayeleştirilebileceği“İfşa Etmeden?” adlı serginin izlenmesi mümkün olacak.
Kaynak: GazeteSU
Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim Konferansı
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender), uluslararası konferans serisine “Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim Konferansı” ile devam etti. Bu yıl, “Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim” başlığıyla gerçekleştirilen konferansın onur konuğu, Toronto Üniversitesi’nde yetişkin eğitimi, toplumsal gelişim, kadın ve cinsiyet çalışmaları konusunda dersler veren Shahrzad Mojab oldu.
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi’nin (SU Gender) her yıl düzenlediği uluslararası konferans dizisi kapsamında gerçekleşen “Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim” başlıklı 3 günlük konferans, dünyadan ve Türkiye’den konunun uzmanlarını bir araya getirdi. Toplumsal cinsiyet perspektifinin eğitim sistemindeki yerinin sağlamlaştırılmasının yollarının araştırıldığı konferansta, eğitimde toplumsal cinsiyet eşitliği ve yaratıcı ifadeyi gözeten “iyi uygulama” örneklerine görünürlük kazandırılması üzerine fikirler geliştirildi.
Ana konuşmacının, Toronto Üniversitesi’nde yetişkin eğitimi, toplumsal gelişim, kadın ve cinsiyet çalışmaları konusunda dersler veren Shahrzad Mojab’ın olduğu konferansta, Türkiye’den ve dünyadan alanında uzman konuklar araştırmalarını ve düşüncelerini kalabalık bir izleyici kitlesiyle paylaştı.
“Eğitim sisteminin gitgide cinsiyetçileştiği bugünlerde bu konferans çok önemli”
Konferansın açılış konuşmasını gerçekleştiren Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Sibel Irzık, eğitim müfredatının her geçen gün daha da cinsiyetçi bir kimlik kazandığını ifade etti. Sibel Irzık “Bu seneki uluslararası konferansımızın eğitim üzerine oluşu önem taşıyor. Eğitim kurumları, cinsiyetçiliği yeniden üretmekte olan eğitim müfredatı nedeniyle tehlike altında. Tam da bu yüzden, somut fark yaratacağımız konuları keşfetmeye dair umutlarımızı korumalıyız,” dedi.
“Shahrzad Mojab gibi ilham verici bir insanla birlikte olmak bizim için büyük mutluluk”
SU Gender Direktörü Ayşe Gül Altınay ise “Shahrzad Mojab, toplumsal cinsiyet alanında çalışan insanlara büyük ilham vermiş bir isim. Çeşitli konuşmalarını izleme fırsatı bulduğum için kendimi şanslı sayıyorum. Mojab, toplumsal cinsiyet alanında çeşitli konularda dersler verip konuşmalar yapmanın yanı sıra, canlı performanslar da hazırlayarak farklı anlatım biçimlerini de denemiş ve hepimiz için bir ilham kaynağı olmuştur. Günümüzde mülteciler üzerine de çalışmaları bulunan Mojab, kendi döneminde her zaman anahtar nitelikte görüşler üreten bir insan oldu. Onu ağırlamak bizim için büyük bir onur.” dedi.
“Toplumsal cinsiyet ve eğitim toplumsal alandan uzakta tutulmaya çalışılıyor”
Altınay’ın takdimi ardından konuşmasına başlayan Shahrzad Mojab, “Savaş, Şiddet ve Otoriterlik Dönemlerinde Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim" başlıklı konuşmasında; toplumsal cinsiyet ve eğitim alanındaki bilginin nasıl üretildiğini ve bu alanda geliştirilen politika, pedagoji ve pratiklerin nasıl geliştirildiğine dair yaklaşımını tarihsel süreçleriyle birlikte izleyicilerle paylaştı. Mojab, günümüzün savaş ve otoriterlik koşullarını bu bağlamda değerlendirdiği yaklaşımını da izleyicilere aktardı.
Geçmişe dair toplumsal cinsiyet tartışmalarını dönemlere ayıran Mojab, şunları kaydetti: “70’lerde liberalizm yükseliyordu, kızların eğitimi konusu gündemdeydi ve politikalarda öne çıkmaya başlıyordu. 80’ler kadınların, kendi güçlerinin farkına varışının ön plana çıktığı bir dönemdi. 90’lar ise, kadın bedeni, kimliği ve cinselliğinin, ön plana çıktığı bir süreç oldu. 21. yüzyılda ise tüm bu tartışmalar devam etmektedir ve daha da yoğunlaşmış durumdadır. Bu alanlarda bilginin üretiminde, BM ve ilişkili ajansları (UNICEF, UNESCO vb.), USAID (ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı) ve OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) ana aktörler olmuştur. Üretilen bu bilgiler ve fikirler, toplumsal cinsiyeti iktidarların patriyarkal ve etnisiteye dayalı yapısından uzaklaştırma, eğitime; ekonomi, sosyal ilişkiler, kültür, ideoloji gibi toplumsal alanlardan bağımsız; otonom bir statü atfetme ve bugünü tarihten koparma, geçmişin tartışmalarını yok sayma eğilimlerine sahiptir. Biz bu modelin iç ilişkilerini ve çelişkilerini kavrayabilirsek, daha yaratıcı ve cüretkar politikalar ve çözüm önerileri geliştirebiliriz.”
Konuşmasının başlığını, dünyada yaşayan insanların çoğunluğunun durumunu tarif etmek için, bilinçli olarak seçtiğini belirten Mojab, kapitalizmin kadınlara karşı örgütlü bir şiddet ürettiğini ifade etti. Mojab, bu şiddetin, devlette, iş ilişkilerinde ve hatta sivil toplum kuruluşlarında dahi kendini gösterdiğini kaydetti.
“Savaşın acısını en çok kadınlar ve kızlar çekiyor”
Kadınların “ulusal ve kültürel namus” olarak konumlandırıldığını ifade eden Mojab, şöyle konuştu: “Savaş, kadınların hem sembolik olarak, hem de bizzat bedenlerinde yaşanıyor. Onların bedenleri üzerinden patriyarkal egemenlik sağlanıyor. 1990lar’daki eski Yugoslavya savaşına dahil olan Batı devletleri, büyük tartışmalar sonrasında, tecavüzün, Bosna Hersekli kadınlara karşı sistematik bir “savaş silahı” olarak kullanıldığını kabul etmişti.”
“11 Eylül’den sonra kadınların hakları ayaklar altına alındı”
11 Eylül 2001 saldırılarından sonra, dinin toplum hayatının merkezine oturtulduğunu belirten Mojab, sözlerine şöyle devam etti: “11 Eylül’den sonra birçok din, cinsellik eğitimine karşı birleşmiştir. Eş seçme, eğitim ve istihdam gibi hakları ihlal edilmiştir. Kadınlar her gün sürekli olarak tacize ve tecavüze uğramış, suiistimal edilmiş, günlük toplumsal ilişkiler içinde birer köle haline getirilmiştir.”
Toplumsal cinsiyet ve eğitim bağlamında, mevcut durumda yapılması gerekenlere değinerek konuşmasını sonlandıran Mojab, şunları kaydetti: “Kadınlara ve kızlara eğitimi ulaştırabilmek, onları güçlendirmek için, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki kıyım durdurulmalıdır. Buradaki kadınların özgürlük, eşitlik ve sekülerlik mücadelesi bir asırdan çoktur devam etmekteyken, neden belki geçen asırdan da çok acı çektiklerini sormalıyız.”
Konferansın ilk günü, Mojab’ın açılış konuşmasından sonra, akademisyen ve STK temsilcilerinin konuşmacı olarak yer aldığı “Eğitim Politikaları”, “Erken ve Orta Çocukluk Eğitimi”, ve “Çocuk Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet Temsilleri” başlıklı oturumlarla devam etti.
Konferansın ikinci gününde; “Beden Politikaları ve Eğitim”, “STEM Alanında Eğitim”, “Eğitimde Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Uygulama Modelleri” ve “Müfredatı Dönüştürmek” başlıklı paneller yapıldı.
Son gün ise; “Üniversitelerde Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Yönelik Uygulamalar” ve “Öğretmenlere Yönelik Yütürülen Çalışmalar ve Öğretmen Deneyimleri” oturumları gerçekleşti. Konferans, “Mor Sertifika: On Yılın Hikayesi” belgesel filminin gösteriminin ardından düzenlenen kapanış oturumu ile sona erdi.
Kaynak: GazeteSU
Toplumsal Cinsiyet ve Barış Konferansı 2017/ Cynthia Cockburn Onuruna
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) tarafından 6 – 7 Mayıs tarihlerinde Karaköy Minerva Palas’ta Toplumsal Cinsiyet ve Barış Konferansı gerçekleştirildi. Konferansta, dünyanın çeşitli ülkelerindeki kadın aktivizmi, toplumsal cinsiyet ve barış mücadelesi ekseninde tartışıldı. Konferansın onur konuğu feminist aktivist ve akademisyen Cynthia Cockburn’dü.
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi tarafından Minerva Palas’ta iki gün boyunca kapsamlı bir gündemle süren Toplumsal Cinsiyet ve Barış Konferansı düzenlendi. Kadınların tüm dünyada yürüttüğü barış mücadelesine dair tecrübe, tespit ve fikirlerin paylaşıldığı konferansta, açılış konuşmasını yapan Cynthia Cockburn’ün yanı sıra, Amerika’da Clark Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler, karşılaştırmalı politika, toplumsal cinsiyet, militarizm ve milliyetçilik üzerine çalışmalarını sürdüren feminist akademisyen Cynthia Enloe ve Budapeşte’de Orta Avrupa Üniversitesi’nde cinsiyet ve siyaset, kadın hareketleri ve sözlü tarih üzerine çalışmakta olan Andrea Petö de yer aldı.
Konferansın özellikle ilk günü, konuşmacı kadın aktivist ve akademisyenler, feminist barış aktivizmini dünya çapında büyüten Cockburn ile yollarının nasıl kesiştiğini anlattı, kendi hayatlarından anekdotlarla Cockburn’ün hareketi nasıl güçlendirdiğine dair görüşlerini paylaştı. Açılış konuşmasını yapmak üzere Cockburn’ü takdim eden konuşmasında Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi Direktörü Ayşe Gül Altınay, öğrenciliğinden itibaren Cockburn’ün düşüncelerinin kendisi için rehber olduğunu ifade etti.
“Erillik genlerle belirlenmez, toplumsal olarak şekillenir”
1980’lerin ikinci yarısından itibaren İsrail’de şekillenen ve dünyanın birçok ülkesine yayılan ‘barış için eylemlilik ağı’ Siyahlı Kadınlar (Women in Black) hareketinin önemli isimlerinden Cynthia Cockburn, konuşmasını konferans için özel olarak çektiği videoyla gerçekleştirdi. Telaffuzunun anlamsız veya riskli bulunmasına aldırmadan “ataerki” kavramını yüksek sesle dillendirmeye devam ettiğini belirten Cockburn, ataerkil sistemin ana kaynağı olan erilliğin, bir gen meselesi olmadığını, makro politikalar tarafından toplumsal olarak üretildiğini ifade etti. Cockburn, konuşmasında toplumsal cinsiyet mücadelesinin aldığı mesafeyi ve zorluğu 3 ana temele dayandırdı: Stereotiple çelişen örneklerin artması, daha fazla erkeğin toplumsal cinsiyet aktivisti olması ve cinsiyet suçlarının görünmezleştirilmesinin etkisi.
“Türkiye’de kadın hakları düşünülmeden militarizmin kaynakları anlaşılamaz”
Konferansa “Bu Gibi Zamanlarda Feminist Düşünce Neden Çok Önemli?” başlıklı konuşmasıyla katılan Cynthia Enloe, kadın haklarını korumanın ve geliştirmenin, militarizmin her türüne karşı çıkmakla son derece yakın ilişkili olduğunun altını çizdi. Enloe, kadınların sadece “asker annesi”, “öçleri alınan” ya da “evde oturup destekleyen” olmadığını, eksiksiz vatandaşlar olduğunu feministlerin ileri sürdüğünü ve buna inandığını belirtti. Ataerkinin, kadınlara ancak “sadık eş”, “iyi anne” ve “sadık, itaatkar vatandaş” rollerini yerine getirdikleri sürece ihtiyaç duyduğunu, hatta onurlandırdığını söyleyen Enloe ekledi: “Yetmez.”
1956 Macar Devrimi’nde Kadınlar: “Görünmez, kurban, suçlu”
Konferansın ikinci gün konuşmacılarından biri Orta Avrupa Üniversitesi Profesörü Andrea Petö’ydü. Petö, “İlliberal Hafıza Siyaseti Olarak 1956 Macar Devrimi’nde Kadınları Hatırlamak” başlıklı konuşmasında 1956 Macar Devrimi örneği üzerinden kadınların, militer nitelikli büyük toplumsal değişiklikler sırasında yaşadıklarını anlattı.
Macar Devrimi’ni kadınlar açısından üç evrede inceleyen Petö, çatışmaların başlarında kadınların “görünmez” kılındığını; sürecin erken dönemlerinde bu büyük toplumsal değişimdeki yerlerinin inkar edildiğini ifade etti. Kadınların mevcudiyedinin sebebi olarak uluslaşmanın meşrulaşmasında kadınların işin içine katıldığını belirtti. Burada kadınların ulusal proje için ne kadar “yararlı” olduklarına değinildiğini söyledi. Yurtsever dişiselliğin ön plana çıktığını ifade eden Petö, burada mücadelenin bir kadın mücadelesi olarak değil de komünizme karşı bir mücadele olarak ele alındığını vurguladı. Belleğin patlaması sırasında alternatif tarihçeler çıktığını söyleyen Andrea Petö, hızla hakikat çerçevesinin değiştiğine dikkat çekti. Görünmeyen veya “kurban” niteliğindeki kadınların daha aktif olarak, “savaşçı” kimliğiyle yer aldığını söyledi. Petö, Macar Devrimi’nin; ataerkinin kadını “edilgen” ve “kabahatli” tanımlayışının bir başka örneği olduğunu ifade etti.
Sivil toplum, akademi ve aktivizm çevrelerinin yoğun ilgisiyle geçen iki günün sonunda, konferans boyunca masaya yatırılan konular kapanış değerlendirmesinde ele alındı ve kadınların verdiği barış mücadelesinin; topluma farklı tecrübelerin yansıtılmasında ve ön açıcı diyalogların gelişmesinde kritik rol oynadığının altı çizildi.
“Birleşmiş Milletler, üye devletlerin halklarını “erkek” olarak algılıyor”
Andrea Petö’nün kolaylaştırıcılığındaki “BM’yi Barış İnsa Eden Bir Örgüt Olarak Yeniden Tanımlayan Kadınlar: Kadınlar-Barış-Güvenlik Gündeminin Aktivist Bir Gündeme Dönüşmesi” başlıklı konuşmasında Vanessa Farr, Birleşmiş Milletler'in feminist perspektifi içermeyen çalışma sistemini eleştirerek, örgütün hürriyet ilkelerinden oluştuğunu ve haklarını temsil ettiği üye devletlerin halklarını erkeklerden ibaret algıladığını vurguladı. Feministlerin yıllarca dışarıda tutulmayı reddederek bir ışık bıraktıklarını söyleyen Vanessa Farr, "Kendimizi ataerkinin himayesine bırakıyorsak Birleşmiş Milletler gündeminde varız ama siyasi bir gündem varsa Birleşmiş Milletler bizi görmezden geliyor" dedi. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1325 no'lu kanununa değinen Farr, burada barışın mimarisi için kadınların liderliğinin ve barış inşası süreçlerine dahil edilmelerinin önemine vurgu yaptı. York Üniversitesi Kadın Çalışmaları Okulu/Enstitüsü’nde akademisyen olan Farr, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın çeşitli toplumsal cinsiyet ve kadın departmanlarındaki danışmanlıklarının yanı sıra, Uluslararası Kadın Barış ve Özgürlük Birliği’nin de aktivistlerinden.
Kaynak: GazeteSU
Toplumsal Cinsiyet ve Estetik: Sanat, Film ve Edebiyat
Karaköy Minerva Palas’ta 6-7 Kasım 2015’de düzenlenen uluslararası sempozyumun açılış konuşmasını Banu Karaca yaptı. Sempozyum boyunca, “Feminist Bilginin Felsefesi”, “Toplumsal Cinsiyet ve Ulusların Kurgu Edebiyatı”, “Edebiyatta Erillik”, “Sınıf ve Tür Ekseninde Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik” “Arzunun Estetiği”, “Edebiyatta Kadın Sesleri” ve “Toplumsal Cinsiyeti Yeniden Üretmek” başlıklı paneller düzenlendi.
Sempozyumun hedefi, toplumsal cinsiyetin sanat ve edebiyat teorilerini, tarihini, yaratım ve alımlama süreçlerini nasıl etkilediğini araştırmak, sanat ile edebiyatın toplumsal cinsiyet ve cinsellik tanımları ile deneyimleri üzerindeki biçimlendirici ve dönüştürücü etkilerini incelemek olarak belirlendi.
Akademide Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Uluslararası İyi Örnekler Sempozyumu (Kadınların Üniversitede 100. Yılı Sergisi)
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Forumu ve İstanbul Kadın Müzesi işbirliğiyle, İstanbul Politikalar Merkezi ortaklığıyla 6-7-8 Kasım 2014’de Akademide Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Uluslararası İyi Örnekler Sempozyumu düzenlendi.
İstanbul’da düzenlenen Sempozyumda hem Türkiye’de kadınların üniversiteye girme hakkını elde etmelerinin 100. yılını kutlamak hem de üniversitelerde toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için geliştirilen politikaları, programları ve iyi uygulama örneklerini uluslararası bir platformda tartışmak hedeflendi. Sempozyumun açılış konuşmasını siyaset bilimci ve Türkiye ́de 1980 sonrası feminist hareketin en önemli aktivistlerinden olan Şirin Tekeli yaptı. Sempozyuma Almanya, Avusturya, Amerika Birleşik Devletleri, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, İsviçre, İngiltere, İsveç, İtalya ve Türkiye’deki üniversitelerden konuşmacılar katıldı.
Sempozyumun son gününde düzenlenen atölye çalışması ile bir Politika Belgesi oluşturulması amaçlandı. Ayrıca, Sempozyum çerçevesinde 7 Kasım - 21 Aralık 2014 tarihleri arasında, Yunanistan Başkonsolosluğu Sismanoglio Megaro’da “Kadınların Üniversitede 100 Yılı - İnas Darülfünunu / Kadın Üniversitesi 1914 -1919” adlı sergi düzenlendi.
Toplumsal Cinsiyet ve Siyasi Değişim Anlatıları
Avrupa Kadın Çalışmaları Dergisi (European Journal of Women’s Studies)’nin 20’nci yılı kapsamında 17-18 Ekim 2014’de Toplumsal Cinsiyet ve Siyasal Değişim Anlatıları Konferansı (Gender and Narratives of Political Change) düzenlendi.
Konferansta çağdaş siyasal değişimin anlatılarını feminist bir perspektiften tartışmak için iki ana konuya odaklanan dinamik bir forum oluşturmak amaçlandı. Bu anlatılardan yola çıkarak cinsiyet ve cinselliği anlamaya, feminist ve LGBTİ hareketlerin cevap verme biçimlerini analiz etmeye ve siyasi değişim hikayeleri ve/ veya alternatif anlatılar oluşturmaya odaklanıldı. Konuşmacılar arasında Kathy Davis, Andrea Petö, Nadje Al-Ali, Dubravka Zarkov, Veronica Pravadelli, Annedith Schneider, madeleine kennedy-macfoy, Ulrika Dahl, Ann Phoenix, Sibel Irzık, Ayşe Parla, Ayşe Gül Altınay, Hülya Adak ve Ayşe Betül Çelik yer aldı.
gazeteSU haberi
Savaş ve Siyasi Şiddette Toplumsal Cinsiyet Genç Araştırmacılar Konferansı
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Forumu tarafından, Central European University ortaklığı ile 25-27 Nisan 2014 tarihlerinde gerçekleşen konferansta 20. yüzyıl boyunca yaşanmış olan savaş ve siyasal şiddet deneyimlerinin nasıl hatırlandığını toplumsal cinsiyet ekseninde incelemek, feminist araştırmaların hafıza ve savaş çalışmalarına yaptıkları katkıyı değerlendirmek ve açığa çıkarmak amaçlandı. Konferans aynı zamanda Sabancı Üniversitesi’nde yalnızca yüksek lisans öğrencileri ve doktora öğrencilerinin düzenlediği ilk konferans oldu.
Üç gün süren, Türkiye’den ve dünyadan akademisyenlerin katıldığı uluslararası konferansın açılış konuşmalarını düzenleme komitesinden Elif İrem Az ve Marhabo Saparova ile İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü Fuat Keyman yaptı. Ardından, Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Ayşe Gül Altınay ve Arlene Avakian’ın katıldığı “Soykırım Hikâyeleri ve Suskunluklar: Travma Aktarımı, Direniş ve Hayatta Kalma Konularına Feminist Bir Bakış” başlıklı açış paneline geçildi.
Konferansın ilk günü; “Savaş, Soykırım ve Toplumsal Cinsiyet”, “Savaş Dönemlerinde Erkekler ve Kadınlık Halleri”, “Kimin Adaleti, Kimin Barışı” panelleri düzenlendi. İkinci gününde; “Direniş ve Toplumsal Cinsiyet”, “Göç Anlatıları”, “Post-Hafıza ve Toplumsal Cinsiyet”, panelleri gerçekleşti. Konferansın son gününde ise; “Kayıp, Yas ve Melankoli Hafızaları”, “Milliyetçilik ve Toplumsal Cinsiyet”, “Ordunun Gölgeleri”, “Edebiyat ve Sinemada Toplumsal Cinsiyet Temsilleri” düzenlendi. Konferansın son gününde kapanış konuşmalarını düzenleme komitesinden Sertaç Şen ve Doğu Durgun gerçekleştirdi. Kapanış panelini ise Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu’ndan Eren Keskin, Vicdani Ret Derneği’nden Merve Arkun ve Ev Arkeolojisi kitabının yazarı Rela Mazali yaptı.
Semiha Es Uluslararası Fotoğraf Sempozyumu
Sempozyum Ortakları: İstanbul Kadın Müzesi, Koç- KAM, Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Forumu
İstanbul Kadın Müzesi’nin (İKM) “Kadın Kültür Mirası” etkinlikleri çerçevesinde 28-30 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilen “Semiha Es Uluslararası Kadın Fotoğrafçılar Sempozyumu”, foto muhabiri olarak Kore Savaşı’na giden ve 2012 yılında hayatını kaybeden Türkiye’nin ilk gezi ve savaş fotoğrafçısı Semiha Es anısına düzenlendi.
Cezayir Toplantı Salonu’nda düzenlenen sempozyumun açılışında “Semiha Es” belgeseli gösterime sunuldu. Sempozyum, İstanbul Kadın Müzesi (İKM), Koç Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi (KOÇ-KAM), Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Forumu’nun ortak çalışmasıyla gerçekleştirildi.
Sempozyumda 21. yüzyılda kadın fotoğrafçıların, fotoğraf dünyasındaki yerleri, katkıları ve fotoğrafa hakim bakışın, toplumsal cinsiyet perspektifinden nasıl sorgulandığı savaş, kadın bedeni, şiddet, hafıza, belgesel ve sanat fotoğrafı gibi konu başlıklarını içeren paneller ve yuvarlak masa tartışmalarıyla irdelendi.
Sempozyumun paralel etkinliği olarak düzenlenen fotoğraf sergileri, 29 Kasım’da Yunanistan Başkonsolosluğu’nun İstiklal Caddesi üzerindeki sergi mekânı Sismanoglo Megaro’da ziyarete açıldı. Türkiye basınının ilk gezi ve savaş fotoğrafçısı Semiha Es’e armağan olarak düzenlenen “Semiha Es” fotoğraf sergisi, Semiha Es’in Türkiye fotoğraf tarihine olan katkısını; Türkiyeli 26 kadın fotoğrafçının katılımıyla gerçekleşecek olan “İkinci Göz Türkiye’den Kadın Fotoğrafçılar” başlıklı fotoğraf sergisi ise Türkiye’de 1980 sonrasında ciddi bir bilgisel ve sanatsal birikim oluşturan kadın sanatçı potansiyelini görünür kılmayı; günümüze değin yoğun bir üretim içinde olan kadın fotoğrafçıların ve fotoğrafı sanatsal bir ifade biçimi olarak kullanan kadın sanatçıları tanıtmayı; fotografik ifadenin öznelleşmesi sürecindeki katkılarını ortaya koymayı hedefledi. Ahu Antmen’in küratörlüğünde hazırlanan sergilerde yer alan eserler toplu halde kitap olarak yayımlandı.
Ana sponsorluğunu Koç Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, İstanbul Kadın Kültür Vakfı, Açık Toplum Vakfı ve Chrest Vakfı’nın üstlendiği sempozyumun destekçileri arasında Yunanistan İstanbul Başkonsolosluğu, Rafineri, Zarakol İletişim Hizmetleri, Borusan Holding, Leyla Alaton, Cezayir, Nomade Otel, Crowne Plaza Harbiye, SIGMA fotopro, Yapı Kredi Bankası Koç Üniversitesi Şubesi yer aldı.
Toplumsal Cinsiyet, Savaş ve Hafıza
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Forumu tarafından, Orta Avrupa Üniversitesi (Central European University) ortaklığı ile 22 – 23 Mayıs 2012 tarihlerinde, Cezayir Toplantı Salonu’nda “Savaş, Hafıza ve Toplumsal Cinsiyet” başlıklı uluslararası bir konferans gerçekleşti. Konferans; Sabancı Üniversitesi ve Orta Avrupa Üniversitesi Ortak Akademik Girişimi çerçevesinde, Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Ayşe Gül Altınay ve Orta Avrupa Üniversitesi Öğretim Üyesi Andrea Petö tarafından düzenlendi. Konferansa tüm dünyadan 40 civarında üniversite ve enstitüden konuşmacılar katıldı. Konferansı, dünyanın farklı ülkelerinden gelen 150’nin üzerinde akademisyen ve araştırmacı izledi. İki gün süren, Türkiye’den ve dünyadan akademisyenlerin katıldığı uluslararası konferansın açılış konuşmalarını Andrea Petö ve Ayşe Gül Altınay yaptı. Konferans, Clark Üniversitesi’nden Cynthia Enloe’nun, “Savaş Sonrasında Hangi Savaş Kadınları Hatırlanıyor, Hangileri Unutuluyor? Ve Bu Niçin Feministlerin Umrunda Olmalı?” başlıklı konuşması ile başladı ve çeşitli panellerle devam etti. Konferans 20. yüzyıl boyunca yaşanmış olan savaş ve siyasal şiddet deneyimlerinin nasıl hatırlandığını toplumsal cinsiyet ekseninde incelemeyi, feminist araştırmaların hafıza ve savaş çalışmalarına yaptıkları katkıyı değerlendirmeyi ve açığa çıkarmayı amaçlıyordu.