Hakkımızda

Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) resmen 2015 yılında kurulmuş olsa da, Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri, öğrencileri ve idari çalışanları olarak toplumsal cinsiyet üzerine çalışmaya, farkındalık yaratmaya, kendimizi eğitmeye, birbirimizden güç almaya ve öğrenmeye başlamamızın tarihi 2006’ya kadar uzanıyor. 

2006-2007 akademik yılı toplumsal cinsiyet çalışmalarının Sabancı Üniversitesi’nde kök salmaya başladığı bir dönüm noktasıydı. Öğrenciler, öğretim üyeleri ve idari kadrodan bir grup gönüllü 2006 yılında bir araya gelerek, üniversitede cinsel tacizin önlenmesi için neler yapılabileceğini ve dünya üniversitelerindeki uygulamaları aylarca araştırıp tartıştıktan sonra Sabancı Üniversitesi Cinsel Tacize Karşı Önlem ve Destek İlkeleri Belgesi’ni yazdık. 2007 yılında uygulamaya konan bu yönerge, Türkiye’deki üniversiteler açısından da tarihi bir adım teşkil ediyordu. 2006-2007 yılında ilk tohumları atılan bir başka heyecan verici çalışma, Birleşmiş Milletler Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Haklarının Geliştirilmesi Ortak Programı (BMOP) çerçevesinde farklı illerden lise öğretmenleriyle yürütülecek olan Mor Sertifika Programı idi. Her iki çalışma da kurucu Rektörümüz Tosun Terzioğlu’nun cesaretlendirici desteği ve üniversitenin farklı fakülte ve birimlerinden gönüllülerin hevesli katılımıyla hayata geçti. 

Yıllar önce atılan bu tohumlar, dalları gün geçtikçe büyüyen ve çeşitlenen bir ağaca evrildi. Mor Sertifika ve cinsel tacizi önleme çalışmalarıyla bir araya gelen bizler 2010’da Gender Forum’u kurduk. 2015’te Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti tarafından Mükemmeliyet Merkezi olarak tanındık, 2016 yılında ise YÖK tarafından verilen Uygulama ve Araştırma Merkezi (UYGAR) statüsü kazandık. Artık yolumuza SU Gender olarak devam ediyoruz. 

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) desteğiyle başlayan ve 2007 yılından itibaren Sabancı Vakfı'nın desteğiyle sürdürdüğümüz, 17 ilden 5000’den fazla lise öğretmenine ulaşmamızı; birçok lise ve ilkokul öğretmeninin yanı sıra eğitim fakültesi öğrencisinin de toplumsal cinsiyet odaklı yoğun ve bütüncül bir eğitim almasını mümkün kılan Mor Sertifika Programı, yeni çalışmaları bünyesine katarak büyümeye, yaygınlaşmaya ve bize yeni ufuklar açmaya devam ediyor. 2021’de ilk kez düzenlenen Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülü, lise öğretmenlerinin bu alanda yürüttüğü çalışmaları teşvik etmeyi amaçlıyor. 

2014 yılından beri yürüttüğümüz Cins Adımlar: Toplumsal Cinsiyet ve Hafıza Yürüyüşleri, yaşadığımız şehre, ilçeye, mahalleye toplumsal cinsiyet ve hafıza gözünden bakmamıza ve “saklı” kalan çok sayıda hikayeyi keşfe çıkmamıza vesile oluyor. Gönüllü gençlerin gözünden ve sözünden aktarılan kadın ve LGBTİ hikayeleriyle şehrin sokaklarını yeniden adımlarken, geçmiş, bugün ve gelecek arasında yeni köprüler kuruyoruz. Cins Adımlar kapsamında yürüttüğümüz Buluşan Adımlar projesi çerçevesinde ise İstanbul’daki göçmenlerin dijital dayanışma haritasını çıkarmaya çalıştık. 

2017 yılında yürütmeye başladığımız Dönüştürücü Aktivizm Programı, insan hakları ve ekoloji alanında çalışan aktivistlerinin iyi olma haline yönelik gerçekleştirilen beden farkındalığı, hareket ve dans, yoga, meditasyon, nefes egzersizleri ve hikaye anlatıcılığı çalışmalarını kapsayan bir programdır. 

Cinsiyet Eşitliği Programı kapsamında, toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik kurumsal dönüşümü bütüncül bir bakış açısıyla ele alıyor, kurumsal ihtiyaçlara yanıt verecek eşitlik mekanizmaları geliştirmeye ve toplumsal norm ve rolleri dönüştürmeye yönelik faaliyetler yürütüyoruz.

Kurumsal alana ve profesyonellere yönelik toplumsal cinsiyet odağında çeşitlilik ve kapsayıcılık konularında eğitim, farkındalık, atölye ve danışmanlık çalışmaları yürütüyoruz. Aynı zamanda şirketler bünyesinde çeşitlilik ve kapsayıcılık politikaları oluşturarak İnsan ve Kültür odağında çalışan birimlerin oluşturulmasını teşvik ediyoruz.

2010 yılından beri Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi ile ortak olarak düzenlediğimiz Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü, her yıl toplumsal cinsiyet odaklı çalışan genç araştırmacıları buluşturuyor, yeni kapılar aralıyor. Ödülün 10’uncu yılında, ödüle layık görülen makaleler arasından oluşturulan bir seçki Türkiye’de Cinsiyet Kültürleri: Dicle Koğacıoğlu Kitabı adıyla yayınlandı. 

Demokrasi, akademik özgürlük, toplumsal cinsiyet eşitliği ve feminizm alanlarında öncü çalışmalar yapmış olan Şirin Tekeli’nin bıraktığı mirasın yaşaması ve paylaşılmasına katkıda bulunmak amacıyla 2017 yılında hayata geçirdiğimiz Şirin Tekeli Araştırma Ödülü, Türkiye’de toplumsal cinsiyet odaklı araştırmaları desteklemeyi ve teşvik etmeyi amaçlıyor. 

Her yıl, akademide toplumsal cinsiyetten kadın fotoğrafçılara, barış çalışmalarından edebiyata, farklı konular ekseninde düzenlediğimiz uluslararası konferanslar, farklı coğrafyalardan ve disiplinlerden akademisyen, araştırmacı ve aktivisti buluşturarak hem deneyim paylaşımı ve işbirliklerine, hem de oluşturulan yeni ortaklıklarla güçlenmeye vesile oluyor.

Tuzla’da, Karaköy'de ve çevrimiçi olarak düzenlediğimiz panel, söyleşi, forum, yetişkin eğitimi gibi diğer etkinlikler ise bir yandan akademisyen ve öğrenciler için dinamik tartışma ve paylaşım alanları yaratırken bir yandan da akademik araştırmaların üniversite dışına taşınmasını ve daha geniş bir kitleyle buluşmasını sağlıyor.  

Teşekkürler...

SU Gender, yeni pencereler açmaya, çok kıymetli paylaşımları mümkün kılmaya devam edebiliyorsa, bunun arkasında bu ağacı her gün sulayanlar, emekleriyle besleyenler var. Bir araya geldiğimiz ilk günden bu yana, üniversite içinden ve dışından çok sayıda öğretim üyesi ve öğrenci, çeşitli programların parçası olarak bilgilerini ve deneyimlerini paylaştılar. Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı ve Üyeleri, Rektör ve Dekanlarının bize inanması, üniversitenin tüm idari birimlerinin aktif destek vermesi, aramıza katılan herkesin büyük bir heyecan ve yaratıcı enerjiyle SU Gender’a hayat vermesi ve dinleyici, konuşmacı, tartışmacı, eğitmen, öğrenci, hikaye anlatıcısı, fon destekçisi, bütçe yöneticisi, fotoğrafçı, asistan, gönüllü ve danışma kurulu üyesi olarak çalışmalarımıza katılan her bir bireyin bu alana kattıkları sayesinde birlikte yol almaya devam ediyoruz.

SU Gender olarak, “feminist merak”ı, farkındalığı ve dayanışmayı çoğaltmayı, köklerimizi güçlendirerek yüzümüzü heyecanla ve umutla geleceğe dönmeyi kararlılıkla sürdürebiliyorsak, bunu aldığımız bunca desteğe ve bizimle birlikte yürüyen her bir katılımcıya borçluyuz. 

• Toplumsal cinsiyet, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, dil, etnik köken, sınıf, inanç temelli her türlü ayrımcılıkla mücadele etmek;
• Çoğulculuğu, yaratıcılığı, eşitliği ve dayanışmayı destekleyen tartışma ve paylaşım ortamları yaratmak;
• Kolektif, şeffaf, katılımcı, çok sesli ve açık iletişime dayalı bir çalışma ve karar alma anlayışını esas almak;
• Akademik bilgiyi herkese açık kılmak; akademi, sivil toplum, sanat, siyaset ve gündelik hayat arasındaki bilgi akışını ve etkileşimi güçlendirmek.