Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) resmen 2015 yılında kurulmuş olsa da, Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri, öğrencileri ve idari çalışanları olarak toplumsal cinsiyet üzerine çalışmaya, farkındalık yaratmaya, kendimizi eğitmeye, birbirimizden güç almaya ve öğrenmeye başlamamızın tarihi 2006’ya kadar uzanıyor. 

2006-2007 akademik yılı toplumsal cinsiyet çalışmalarının Sabancı Üniversitesi’nde kök salmaya başladığı bir dönüm noktasıydı. Öğrenciler, öğretim üyeleri ve idari kadrodan bir grup gönüllü 2006 yılında bir araya gelerek, üniversitede cinsel tacizin önlenmesi için neler yapılabileceğini ve dünya üniversitelerindeki uygulamaları aylarca araştırıp tartıştıktan sonra Sabancı Üniversitesi Cinsel Tacize Karşı Önlem ve Destek İlkeleri Belgesi’ni yazdık. 2007 yılında uygulamaya konan bu yönerge, Türkiye’deki üniversiteler açısından da tarihi bir adım teşkil ediyordu. 2006-2007 yılında ilk tohumları atılan bir başka heyecan verici çalışma, Birleşmiş Milletler Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Haklarının Geliştirilmesi Ortak Programı (BMOP) çerçevesinde farklı illerden lise öğretmenleriyle yürütülecek olan Mor Sertifika Programı idi. Her iki çalışma da kurucu Rektörümüz Tosun Terzioğlu’nun cesaretlendirici desteği ve üniversitenin farklı fakülte ve birimlerinden gönüllülerin hevesli katılımıyla hayata geçti. 

Yıllar önce atılan bu tohumlar, dalları gün geçtikçe büyüyen ve çeşitlenen bir ağaca evrildi. Mor Sertifika ve cinsel tacizi önleme çalışmalarıyla bir araya gelen bizler 2010’da Gender Forum’u kurduk. 2015’te Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti tarafından Mükemmeliyet Merkezi olarak tanındık, 2016 yılında ise YÖK tarafından verilen Uygulama ve Araştırma Merkezi (UYGAR) statüsü kazandık. Artık yolumuza SU Gender olarak devam ediyoruz. 

 

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) desteğiyle başlayan ve 2007 yılından itibaren Sabancı Vakfı'nın desteğiyle sürdürdüğümüz, 17 ilden 5000’den fazla lise öğretmenine ulaşmamızı; birçok lise ve ilkokul öğretmeninin yanı sıra eğitim fakültesi öğrencisinin de toplumsal cinsiyet odaklı yoğun ve bütüncül bir eğitim almasını mümkün kılan Mor Sertifika Programı, yeni çalışmaları bünyesine katarak büyümeye, yaygınlaşmaya ve bize yeni ufuklar açmaya devam ediyor. 2021’de ilk kez düzenlenen Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülü, lise öğretmenlerinin bu alanda yürüttüğü çalışmaları teşvik etmeyi amaçlıyor. 

2014 yılından beri yürüttüğümüz Cins Adımlar: Toplumsal Cinsiyet ve Hafıza Yürüyüşleri, yaşadığımız şehre, ilçeye, mahalleye toplumsal cinsiyet ve hafıza gözünden bakmamıza ve “saklı” kalan çok sayıda hikayeyi keşfe çıkmamıza vesile oluyor. Gönüllü gençlerin gözünden ve sözünden aktarılan kadın ve LGBTİ hikayeleriyle şehrin sokaklarını yeniden adımlarken, geçmiş, bugün ve gelecek arasında yeni köprüler kuruyoruz. Cins Adımlar kapsamında yürüttüğümüz Buluşan Adımlar projesi çerçevesinde ise İstanbul’daki göçmenlerin dijital dayanışma haritasını çıkarmaya çalıştık. 

2017 yılında yürütmeye başladığımız Dönüştürücü Aktivizm Programı, insan hakları ve ekoloji alanında çalışan aktivistlerinin iyi olma haline yönelik gerçekleştirilen beden farkındalığı, hareket ve dans, yoga, meditasyon, nefes egzersizleri ve hikaye anlatıcılığı çalışmalarını kapsayan bir programdır. 

Cinsiyet Eşitliği Programı kapsamında, toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik kurumsal dönüşümü bütüncül bir bakış açısıyla ele alıyor, kurumsal ihtiyaçlara yanıt verecek eşitlik mekanizmaları geliştirmeye ve toplumsal norm ve rolleri dönüştürmeye yönelik faaliyetler yürütüyoruz.

Kurumsal alana ve profesyonellere yönelik toplumsal cinsiyet odağında çeşitlilik ve kapsayıcılık konularında eğitim, farkındalık, atölye ve danışmanlık çalışmaları yürütüyoruz. Aynı zamanda şirketler bünyesinde çeşitlilik ve kapsayıcılık politikaları oluşturarak İnsan ve Kültür odağında çalışan birimlerin oluşturulmasını teşvik ediyoruz.

2010 yılından beri Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi ile ortak olarak düzenlediğimiz Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü, her yıl toplumsal cinsiyet odaklı çalışan genç araştırmacıları buluşturuyor, yeni kapılar aralıyor. Ödülün 10’uncu yılında, ödüle layık görülen makaleler arasından oluşturulan bir seçki Türkiye’de Cinsiyet Kültürleri: Dicle Koğacıoğlu Kitabı adıyla yayınlandı. 

Demokrasi, akademik özgürlük, toplumsal cinsiyet eşitliği ve feminizm alanlarında öncü çalışmalar yapmış olan Şirin Tekeli’nin bıraktığı mirasın yaşaması ve paylaşılmasına katkıda bulunmak amacıyla 2017 yılında hayata geçirdiğimiz Şirin Tekeli Araştırma Ödülü, Türkiye’de toplumsal cinsiyet odaklı araştırmaları desteklemeyi ve teşvik etmeyi amaçlıyor. 

Her yıl, akademide toplumsal cinsiyetten kadın fotoğrafçılara, barış çalışmalarından edebiyata, farklı konular ekseninde düzenlediğimiz uluslararasıkonferanslar, farklı coğrafyalardan ve disiplinlerden akademisyen, araştırmacı ve aktivisti buluşturarak hem deneyim paylaşımı ve işbirliklerine, hem de oluşturulan yeni ortaklıklarla güçlenmeye vesile oluyor.

Tuzla’da, Karaköy'de ve çevrimiçi olarak düzenlediğimiz panel, söyleşi, forum, yetişkin eğitimi gibi diğer etkinlikler ise bir yandan akademisyen ve öğrenciler için dinamik tartışma ve paylaşım alanları yaratırken bir yandan da akademik araştırmaların üniversite dışına taşınmasını ve daha geniş bir kitleyle buluşmasını sağlıyor.  

 

Teşekkürler...

SU Gender, yeni pencereler açmaya, çok kıymetli paylaşımları mümkün kılmaya devam edebiliyorsa, bunun arkasında bu ağacı her gün sulayanlar, emekleriyle besleyenler var. Bir araya geldiğimiz ilk günden bu yana, üniversite içinden ve dışından çok sayıda öğretim üyesi ve öğrenci, çeşitli programların parçası olarak bilgilerini ve deneyimlerini paylaştılar. Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı ve Üyeleri, Rektör ve Dekanlarının bize inanması, üniversitenin tüm idari birimlerinin aktif destek vermesi, aramıza katılan herkesin büyük bir heyecan ve yaratıcı enerjiyle SU Gender’a hayat vermesi ve dinleyici, konuşmacı, tartışmacı, eğitmen, öğrenci, hikaye anlatıcısı, fon destekçisi, bütçe yöneticisi, fotoğrafçı, asistan, gönüllü ve danışma kurulu üyesi olarak çalışmalarımıza katılan her bir bireyin bu alana kattıkları sayesinde birlikte yol almaya devam ediyoruz.

SU Gender olarak, “feminist merak”ı, farkındalığı ve dayanışmayı çoğaltmayı, köklerimizi güçlendirerek yüzümüzü heyecanla ve umutla geleceğe dönmeyi kararlılıkla sürdürebiliyorsak, bunu aldığımız bunca desteğe ve bizimle birlikte yürüyen her bir katılımcıya borçluyuz. 

 

  • Toplumsal cinsiyet, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, dil, etnik köken, sınıf, inanç temelli her türlü ayrımcılıkla mücadele etmek;
  • Çoğulculuğu, yaratıcılığı, eşitliği ve dayanışmayı destekleyen tartışma ve paylaşım ortamları yaratmak;
  • Kolektif, şeffaf, katılımcı, çok sesli ve açık iletişime dayalı bir çalışma ve karar alma anlayışını esas almak;
  • Akademik bilgiyi herkese açık kılmak; akademi, sivil toplum, sanat, siyaset ve gündelik hayat arasındaki bilgi akışını ve etkileşimi güçlendirmek.

Bir aradayken bize ne iyi geliyor?

  • Samimi, güvenli, yaratıcı bir ortamda çalışmak;
  • Paylaşımlara ve deneyimlere önem vermek;
  • Birlikte hareket ederken feminist ilkeleri ve dayanışmayı esas almak;
  • Kendi yaptığımız işlerin değerini bilmek, sahiplenmek ve benzer çalışmalar için önayak olmasını sağlamak;
  • Çalışma arkadaşlarımızı önemsemek; takım çalışmasını beslemek;
  • Birlikte eğlenmek ve zorluklara karşı pes etmeden birlikte direnç göstermek;
  • Ezber bozmak, fark yaratmak, temas etmek, insanlara dokunabildiğini görmek.

SU Gender olarak farkımızı nerede görüyoruz?

  • Akademik alandaki çalışmalarla sınırlı kalmadan farklı alanlara değen çalışmalar yürütmek;
  • Toplumsal cinsiyet eşitliğine dair yapılan başka çalışmaları önemsemek ve duyulması için alan açmak, sesimizi farklı seslerle çoğaltmak;
  • Mor Sertifika Programı, Cins Adımlar, Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü gibi alanlarında etki yaratan ve benzer çalışmalara öncülük eden işler üretmek;
  • Üniversite içinde akademisyenler, çalışanlar ve öğrencileri bir araya getirecek platformlar oluşturmak; 
  • Üniversite dışında farklı kesimlerden ve görüşlerden birçok insana ulaşmak;
  • Düzenlediğimiz uluslararası buluşmalar yoluyla akademik bilginin erişilebilirliğine katkıda bulunmak;
  • Konuşulması zor ya da riskli konuları konuşmak için tartışma alanları yaratmak;
  • Kalıplara bağlı kalmadan yaratıcı buluşma, çalışma formatları üretmek;
  • Birbirimizin ilgi alanlarını beslemek, teşvik etmek, çalışmak ve verimli üretim süreçleri ortaya çıkarmak.
Ayfer Bartu CandanAyfer Bartu Candan

Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi

 
Ayşe KadıoğluAyşe Kadıoğlu

Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi

 
Didem DanışDidem Danış

Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi, Göç Araştırmaları Derneği Üyesi

 
Dilek CindoğluDilek Cindoğlu

Kadir Has Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi

 
Hülya ŞimgaHülya Şimga

Maltepe Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi

 
Melda ÇeleMelda Çele

UN Global Compact Türkiye Genel Sekreteri

 
Nevgül Bilsel SafkanNevgül Bilsel Safkan

Sabancı Vakfı Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü

 
Begüm AcarBegüm Acar

SU Gender Koordinatörü

 
bçBerfin Çiçek

Mor Sertifika Programı Proje Uzmanı

 
burcuBurcu Borhan Türeli

ACCTING Proje Sorumlusu

 
esinEsin Düzel

ACCTING Proje Sorumlusu

 
Marhabo SaparovaMarhabo Saparova

Reroot Proje Sorumlusu

 
Nazlı HazarNazlı Hazar

Mor Sertifika Program Koordinatörü

 
Nazlı Türker Nazlı Türker

Dönüştürücü Aktivizm Program Koordinatörü | RESISTIRE Proje Sorumlusu

 
Zeynep Gülru GökerZeynep Gülru Göker

SU Gender Direktörü

 

 

Gender Forum/SU Gender Direktörü: Sibel Irzık (2010-2016), Ayşe Gül Altınay (2016-2019), Hülya Adak (2019-2022)

Gender Forum Koordinatörü: Ayşe Yüksel (2011-2016)

Eğitim Koordinatörü: Emirhan Deniz Çelebi (2018-2022)

Yönetim Kurulu Üyeleri 

2016-2018: Ayşe Betül Çelik, Ayşe Gül Altınay, Deniz Tarba Ceylan, İlker Birbil, Ruken Alp

2018-2020: Ayşe Gül Altınay, Ayşecan Terzioğlu, Cenk Özbay, Emine Süphan Bakkal, Hülya Adak

2020-2023: Hülya Adak, Ayşe Gül Altınay, Aslı İkizoğlu Erensü, Ayşecan Terzioğlu, Aslıhan Ünsal

Danışma Kurulu Üyeleri 

2016-2019: Andrea Petö, Betül Kacar, Bilge Demirköz, Cynthia Cockburn, Cynthia Enloe, Deniz Kandiyoti, Fatmagül Berktay, İpek Gürkaynak, Karin Karakaşlı, Kenan Çayır, Meral Akkent, Mert Fırat, Nadje Al-Ali, Nazlı Ümit Boyner, Nebahat Akkoç, Nihat Berker, Richa Nagar, Sanem Oktar, Serpil Sancar, Yeşim Arat, Zerrin Koyunsağan

2020-2023: Haluk Bal, Didem Danış, Ayşe Kadıoğlu, Ayşe Öncü, Güler Sabancı, Nevgül Bilsel Safkan, Zehra Sayers

Gender Forum/ SU Gender Asistanları (2010-2023)

Bürge Abiral, Özgül Akıncı, Ceren Aydın, Derya Aydın, İrem Az, Veli Başyiğit, Elif Binici, Ece Başay, Pınar Budan, Servet Büyükkuşoğlu, Bade Nur Çayır, Doğu Durgun, Yasemin Belkıs Duru, Pınar Ensari, Dilan Eren, Selen Erdoğan, Hilal Gül, Pınar Gümüş, Serkan İlaslaner, Şeyda Şükran İşler, Fulya Kama, Erdem Kayserilioğlu, Münevver Kınalı, Ediz Kömüryakan, Alihan Köse, Elif Kurtuluş, Ebrar Nefes, Özge Olcay, Derya Özkaya, Naz İlay Özbay, Lara Güney Özlen, Marhabo Saparova, Betül Sarı, Zulal Sunaçoğlu, Gamze Tosun, Nihan Türegün, Ercan Usta, Sinan Usta, Ezgi Uzun, Aslı Aygüneş, Melis Üstün, Ece Yenmez, Burcu Yoleri, Ayşe Şanlı, Bade Çayır, Cemre Zekiroğlu, Ebrar Nefes, Gizem Damla Cakmak Eres, İpek Tabur, Janine Rich, Laura Elise Neumann, Naz İlay Özbay, Nazlı Hazar, Reşat Şaban, Serhat Kaçan, Tuğba Yavuz, Zeynep Özgül, Yusuf Traşçı, Elif Erol, Ogün Demirci, Kayra Ezgi Topkara, Ayşe Ceren Ulusoy, Dicle Kızılkan, Oğuz Can Ok, Fulya Kama Özelkan, Berfin Çiçek, Enis Demirer, Didem Ozan, Hande Çiçek, Defne Büyükduman, Sıla Kartal. 

 

 

 

Kurucu Üyeler: Alev Topuzoğlu, Annedith Schneider, Ayşe Kadıoğlu, Ayşe Betül Çelik, Ayşe Gül Altınay, Deniz Tarba Ceylan, Dicle Koğacıoğlu, Gülayşe Koçak, Huriye Arıkan, Hülya Adak

Mor Sertifika Programı Akademik Koordinatörü: Hülya Adak (2006-2009), Ayşe Betül Çelik (2010-2011)

Mor Sertifika Programı Koordinatörü: Ayşe Yüksel (2008-2011), Olcay Özer (2012- 2015), Ayşegül Taşıtman (2016-2018), Ceyda Karadaş Terzioğlu (2018-2023)

Mor Sertifika Programı Asistanları: Olcay Özer (2009-2011), Armanc Yıldız (2014-2015), Betül Sarı (2016-2018), Emine Ebru Çitil (2018-2019), Tuğba Yavuz (2019)

Mor Sertifika Programı Uzmanları: İlayda Ece Ova (2018-2022)

Mor Sertifika Programı Eğitmenleri (2006-2018)

Akşin Somel, Alev Topuzoğlu, Arzu Şenyurt, Aslı İkizoğlu, Aslıhan Ünsal, Ateş Altınordu, Aylin Vartanyan, Aynur Yıldıran, Ayşe Betül Çelik, Ayşe Gül Altınay, Ayşe Şentürk, Ayşecan Terzioğlu, Ayşegül Bayar, Ayşegül Taşıtman, Ayşen Candaş, Ayşen Ufuk Sezgin, Ayten Sönmez, Ayzin Çelik, Başak Tuğ, Begüm Acar, Beril Taşkın, Bilhan Gözcü, Borhan Sayedy, Çağla Aydın, Cenk Özbay, Ceren Acartürk, Ceyda Karadaş, Çiçek Tahaoğlu, Cihan Koral Malak, Deniz Gündoğan, Deniz Tarba Ceylan, Ebru Çitil, Ebru Nihan Celkan, Efsun Sertoğlu, Emirhan Deniz Çelebi, Emrah Kurum, Ender Cesur, Erdal Demirağ, Esin Düzel, Evra Çetin, Fahriye Dinçer, Fatmagül Berktay, Ferda Ülker, Feride Güneri, Feyza Akınerdem, Füsun Kayatürk, Gökçeçiçek Ayata, Gözde Ertekin, Gülayşe Koçak, Gülhan Balsoy, Gülru Göker, Halim Kır, Halime Güner, Hazal Halavut, Hülya Adak, Hülya Durudoğan, Huriye Arıkan, İkbal Polat, İlayda Ece Ova, İlker Birbil, İnanç Sümbüloğlu, İnci Kerestecioğlu, İpek Gürkaynak, İştar Gözaydın, Kadriye Bakırcı, Kenan Çayır, Lülüfer Körükmez, Mehmet Bozok, Melek Göregenli, Melike Ergün, Melisa Soran, Meral Güçeri, Mert Koçak, Midori Koçak, Muhtar Çokar, Mutlu Öztürk, Nazlı Eda Noyan, Nazlı Hazar, Nilüfer Kafescioğlu, Nurcan Çetinbaş, Nurgül Öz, Özge Akbulut, Pınar Arkan, Pınar Ege, Pınar Yolum, Reyhan Tutumlu, Rûken Alp, Şahika Yüksel, Selen Çatalyürekli, Selin Altunkaynak, Selmin Cansu Demir, Serap Özer, Serpil Sancar, Seven Kaptan, Sevilay Çelenk, Sevim Can, Sibel Irzık, Süphan Bakkal, Tuğba Yıldırım, Üzüm Derin Solak, Yeşim Er, Yeşim Selçuk, Yeşim Sünbüloğlu, Yıldız Ramazanoğlu, Zeynep İskenderoğlu Önel, Zeynep Yeke

Çağdaş Drama Derneği, Eğitim Reformu Girişimleri, Eksi25 Derneği, Filmmor Kadın Kooperatifi, KAMER, Listag Aileleri, Öğretmen Ağı, SEÇBİR Öğretmenleri, Uçan Süpürge

 

Cins Adımlar Programı Koordinatörü: Dilara Çalışkan (2014-2016), Sema Semih (2016- 2020)

Cins Adımlar Programı Proje Sorumlusu: Selen Çatalyürekli (2018-2019), İlayda Ece Ova (2018-2019)

 

Dönüştürücü Aktivizm Programı Koordinatörü: Sema Semih (2017-2020)

Proje Sorumlusu: Berfu Serçe (2020)

 

GEARING-Roles/ Araştırma Kurumlarında Toplumsal Cinsiyet Rollerini Dönüştürmek İçin Cinsiyet Eşitliği Eylemleri (2021-2023)

Proje sorumlusu: İlayda Ece Ova (2018-2022), Fulya Kama Özelkan (2022-2023)

WHOLE-COMM/ 2014 Sonrası Göçmenlerin Küçük ve Orta Ölçekli Kasabalarda ve Kırsal Alanlardaki (KOŞKA) Uyumunun Bütüncül Toplum Perspektifinden Değerlendirilmesi (2020-2024)

Proje sorumlusu: Meral Açıkgöz (2021-2022), Zeynep Ceren Eren Benlisoy (2021-2023)

 

Gender Forum ve SU Gender’a farklı dönemlerdeki kıymetli katkıları için teşekkür ederiz:

Alev Topuzoğlu, Annedith Schneider, Arzu Bolgül, Ayşe Kadıoğlu, Ayşe Öncü, Ayşe Gül Altınay, Ayşecan Terzioğlu, Ayten Sönmez, Deniz Tarba Ceylan, Dicle Koğacıoğlu, Emine Süphan Bakkal, Gülayşe Koçak, Huriye Arıkan, Hülya Adak, Işık Özel, İlker Birbil, Meral Güçeri, Nakiye Boyacıgiller, Reyhan Tutumlu, Ruken Alp, Selen Erdoğan, Serap Özer, Sibel Irzık, Şirin Tekinay, Tara Hopkins, Tülay Artan, Zehra Sayers, Zeynep İskenderoğlu